W związku ze zbilżającą się Uroczystością Wszystkich Świętych i Wspomnieniem Wszystkich wiernych zmarłych zasadne staje się przypomnienie norm dotyczących możliwości zyskania odpustu zupełnego lub częściowego za zmarłych.
IV edycja Enchiridion indulgentiarum z 1999 r. odnośnie do odpustu za zmarłych, podaje następujące zasady, jakie obowiązują wiernych, co do możliwości zyskania łaski odpustu zupełnego, bądź częściowego, który ofiaruje się tylko za zmarłych.
Odpust za zmarłych[1]:
1. udziela się odpustu zupełnego wiernemu, który aplikuje się tylko za dusze w Czyśćcu, gdy:
2. Udziela się odpustu częściowego wiernym, który aplikuje się tylko za dusze w Czyśćcu, gdy:
Normy odpustowe wydane przez najwyższą władzę kościelną regulują również warunki, jakie ma spełnić wierny, który pragnie zyskać łaskę odpustu zupełnego.
W punkcie 20 niniejszych norm podane są następujące warunki:
1 – Aby otrzymać odpust zupełny, oprócz wykluczenia przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, także lekkiego, konieczne jest wykonanie czynu, z którym związana jest możliwość zyskania odpustu i spełnienie trzech warunków: spowiedź sakramentalna, komunia eucharystyczna i modlitwa według intencji Ojca Świętego.
2 – Z jedną spowiedzią sakramentalną można zyskać kilka odpustów zupełnych, podczas gdy z jedną Komunia Świętą i jedną modlitwą według intencji Ojca Świętego zyskuje się tylko jeden odpust zupełny.
3 – te trzy warunki mogą być wykonane kilka dni przed lub po wypełnieniu czynu obdarzonego odpustem[2]. Jednakże zaleca się, aby Komunia Święta i modlitwa według intencji Ojca Świętego były w dniu, którym wykonuje się przewidziany czyn obdarzony odpustem.
4 – Jeśli jest brak pełnej dyspozycji albo nie został wypełniony w pełni czyn obdarzony odpustem i nie zostały spełnione trzy warunki, zyskuje się tylko odpust częściowy.
5 – Wypełnia się w pełni warunek modlitwy według intencji Ojca Świętego omawiając według własnej intencji jeden raz Modlitwę Pańską „Ojcze nasz…” i jeden raz Pozdrowienie Anielskie „Zdrowaś Maryjo…”. Pozostawia się w sposób wolny każdemu wiernemu, aby odmówił jakąkolwiek inną modlitwę według własnej pobożności.
————————————————————————————————————————————————
[1] Manuale delle Indulgenze Norme e Concessioni, Libreria Editrice Vaticana 2008, s. 91.
[2] Ksiądz Prof. Marian Pastuszko w swojej monografii o odpustach podaje wyjaśnienie tego zapisu dotyczącego warunku spowiedzi sakramentalnej i przyjęcia Komunii świętej. „Wyznanie grzechów w spowiedzi sakramentalnej jest warunkiem sine qua non uzyskania odpustu zupełnego, nawet u wiernego, który nie ma na sumieniu grzechu. Natomiast problemem jest, kiedy w stosunku do czasu wypełnienia czynu obdarzonego odpustem, spowiedź ma się odbyć. Norma 7 konst. Indulgentiarum doctrina i norma 27 Penitencjarii Apostolskiej z 1968 r., norma 23 § 3 Penitencjarii Apostolskiej z 1986 r. oraz norma 20 § 2 Penitencjarii Apostolskiej z 1999 r. stanowią, by spowiedź wiernego zabiegającego o dostąpienie odpustu zupełnego odbyła się w różnych dniach (pluribus diebus) przed wykonaniem dzieła obdarzonego odpustem lub po jego wykonaniu. Moim zdaniem, jeśli nie wiemy, jaki sens ma zwrot o różnych dniach, użyty w konst. Indulgentiarum doctrina (nr 8) i w normach Penitencjarii Apostolskiej, to najbezpieczniej jest trzymać się terminów na spowiedź ustalonych w kan. 931 § 1 KPK z 1917 r., mianowicie, osiem dni przed dopełnieniem czynu obdarzonego odpustem i osiem dni po dopełnieniu tego czynu.
Norma 8 konst. Indulgentiarum dottrina identycznie określa czas przyjęcia Komunii świętej, jak też przystąpienie do spowiedzi, to jest w różnych dniach przed wypełnieniem czynu odpustowego lub po jego
wypełnieniu, co przez analogię z kan.931 § 1 KPK z 1917 r. może nastąpić w przeddzień dopełnienia czynu obdarzonego odpustem i w ciągu siedmiu dni po dopełnieniu tego czynu. Jednak ta sama norma 8 konst. Indulgentiarum docrina zaleca, aby wiemy zabiegającyo dostąpienie odpustu zupełnego przyjął Komunią świętą w dniu, wktórym wykonuje czyn obdarzony odpustem.
Według normy 9 konst. Indulgentiarum doctrina po jednorazowym przyjęciu Komunii świętej można uzyskać tylko jeden odpust zupełny”. Por. M. Pastuszko, Odpusty, Kielce 2001, s. 67 – 68.